Raad van Kerken

Nijmegen

en Omgeving

Actuele Denkers: Karl Barth

ma 5 nov 2018

Lezing door theoloog Peter Nissen en filosoof Jeroen Linssen

Maandag 5 november 2018 | 19.30 - 21.00 uur
Theaterzaal C | Campus RadboudUniversiteit

Karl Barth

De mens is uit zichzelf niet in staat tot iets positiefs. Alles wat goed is komt van God. Deze gedachte stond centraal in het werk van Karl Barth (1886-1968). Dit jaar is het vijftig jaar geleden dat de misschien wel belangrijkste protestantse theoloog van de 20e eeuw overleed. Kom luisteren naar kerkhistoricus Peter Nissen die vertelt wat het belang was van deze grote denker.

Senkrecht von oben

Barth gebruikte de beroemd geworden term senkrecht von oben om aan te geven dat alles wat de mens bedenkt, neigt naar afgoderij en dus naar bedrog. In de gruwelen van de Eerste Wereldoorlog zag Barth het bewijs dat het volkomen absurd is te denken dat de wereld zich automatisch in stijgende lijn ontwikkelt. Of dat de mens daar uit eigen initiatief positief aan bijdraagt. In zijn controversiële boek Brief aan de Romeinen (1921) haalde hij dan ook fel uit naar het liberale vooruitgangsgeloof en het maakbaarheidsideaal.

Tegen nazi’s en populisme

Barth ontmaskerde hiermee alle afgoderij van de moderne tijd, zoals de vergoddelijking van kapitaal, van geld, maar ook van volk of ras. Daarom nam hij stelling tegen het nationaal socialisme en de verheerlijking van Blut und Boden. Om dezelfde redenen zou Barth in onze tijd ongetwijfeld een groot criticus zijn van het populisme, stelt Peter Nissen, omdat hier opnieuw ‘eigen volk’ verheerlijkt wordt.

De vergoddelijking van geld

Wie was Karl Barth en wat kunnen we nu nog van hem leren? In zijn lezing introduceert theoloog Peter Nissen deze verrassende denker. Daarna gaat hij in gesprek met politiek filosoof Jeroen Linssen over de waarde van het gedachtegoed van Karl Barth voor deze tijd. Volgens Linssen zou Barth niet alleen gekant zijn tegen het populisme, maar zeker ook tegen het belang dat we hechten aan geld. Linssen stelt dat er eigenlijk nauwelijks nog kritiek is op hebzucht. We leven in een maatschappij waarin het najagen van zoveel mogelijk geld volkomen genormaliseerd is. Welke raad zou Karl Barth ons mee willen geven?

Over de sprekers

Peter Nissen is hoogleraar Oecumenica aan de Radboud Universiteit. Hij is bijzonder geïnteresseerd in actuele veranderingen in religie en in de relatie tussen nieuwe en oude vormen van spiritualiteit in de Westerse wereld.

Jeroen Linssen is docent Sociale en politieke wijsbegeerte aan de Radboud Universiteit. In zijn werk geeft hij onder meer een kritische analyse van onze ondernemersmaatschappij. In 2019 verschijnt zijn nieuwe boek Hebzucht.

Deelname

Deelname kost € 5,- (medewerkers van de RU, studenten, scholieren, Radboud Reflects-abonnees en Alumni Benefits Card-houders gratis)

www.ru.nl/rr/barth


Alle berichten uit 2024

2024-10-04 Heel de aarde
2024-09-14 Negen bezinningsmomenten in de vredesweek
2024-09-24 ‘Geloof in gesprek’
2024-05-30 ‘Ga mee!’ Pelgrimswandeling
2024-04-25 ‘Leven met elkaars verschillen’
2024-01-21 Gebedsdiensten in de Week voor Gebed voor de eenheid van de christenen
2024-02-22 Herdenking Bombardement Nijmegen

Eerdere jaren

2023
2022
2021
2020
2019
2018
2017
2016
2015
2014
2013
2012
2011
2010