|
Raad van Kerken Nijmegen en Omgeving |
|
Kerken in Nijmegen:
Site: |
Albertinumlezingen, 1, 8, 15, 22 maart: Spreken over de zielSpreken over de ziel in ‘neurotijd’Albertinumlezingen 2017 – 2018, 3e cyclus, maart 2018(Let op gewijzigde aanvangs- en sluitingstijd, 19.30 uur tot 21.30 uur) Eeuwen lang speelde de ziel een centrale rol in de zoektocht naar het specifiek eigene van de mens en van leven in het algemeen. In religieuze kringen werd de menselijke ziel vaak opgevat als een immateriële entiteit die in principe los van het lichaam kon blijven (voort)bestaan. Juist die ziel maakte de mens écht tot specifiek mens. Immers: bij uitstek menselijke vermogens zoals persoon-zijn, zelfbewustzijn, vrije wil, moraliteit, creativiteit waren binnen dat denkkader gekoppeld aan die menselijke ziel. De laatste decennia echter is de ziel onder vuur komen te liggen. Traditionele opvattingen omtrent de ziel zijn minder vanzelfsprekend geworden. Voortschrijdende kennis op het gebied van de evolutionaire biologie en de neurowetenschappen maken het volgens velen mogelijk het leven op den duur helemaal te verklaren vanuit het steeds complexere, zelforganiserend vermogen van de materie. Dat zou ook gelden voor typisch menselijke (geestelijke) activiteiten en processen. Eventueel ook voor de ziel? In deze reeks wordt verkend welke punten van kritiek op het traditionele zielsbegrip terecht en noodzakelijk zijn. Maar ook welke facetten ervan relevant blijven om recht te doen aan het menselijk bestaan en leven in het algemeen. De ziel in de hedendaagse kunst en literatuur
Datum: 1 maart 2018, 19.30 uur Neurowetenschappers kunnen zeggen dat ‘wij ons brein zijn’, maar deze bewering doet geen recht aan onze leefwereld. Wij leven immers niet als ‘een stel hersens’, maar als personen die denken, groeten, liefhebben, rouwen, bidden, verantwoordelijkheid nemen, falen. Kunst en literatuur getuigen van deze ervaringen. Maar speelt ‘ziel’ daarbij nog een rol in de hedendaagse kunst en literatuur? Kan er sprake zijn van literatuur, kunst, creativiteit zonder zoiets als ziel? Kunnen kunst en literatuur ons laten zien, hoe wij ‘in een bezielend verband’ kunnen leven, hoe wij vandaaruit op een creatieve wijze met de wereld kunnen omgaan? De ziel doorheen de tijd
Datum: 8 maart 2018, 19.30 uur Het woord ‘ziel’ en daarvan afgeleide begrippen en uitdrukkingen behoren tot het dagelijkse vocabulaire, maar worden vaak heel verschillend ingevuld of als synoniem gebruikt voor bewustzijn, geest, levensbeginsel. Ook de filosofische, religieuze en wetenschappelijke opvattingen over de ziel lopen uiteen. Deze lezing wil ons helpen hier enige structuur in aan te brengen. In een duo-presentatie zal een historisch overzicht worden geboden van de belangrijkste momenten in de ontwikkeling van het zielsbegrip. Daarbij wordt ruim aandacht besteed aan de (zowel radicaal afwijzende als gematigde) kritiek erop vanuit de moderne neurowetenschap. De ziel en de menselijke vrijheid
Datum: 15 maart 2018, 19.30 uur Uit neurowetenschappelijk onderzoek blijkt dat ons geestelijk functioneren afhankelijk is van onze fysieke hersenen. Ondermijnt dat niet een zinnig spreken over ziel en menselijke vrijheid? Spraakmakende boektitels spreken bijvoorbeeld van de illusie van de vrije wil. Nu is in de loop der eeuwen de vrijheid van de mens en haar reikwijdte wel vaker in Frage gestellt, maar onder invloed van het huidige neuro-onderzoek is de twijfel aan de realiteit van de menselijke vrijheid bij velen omgeslagen in een aperte ontkenning. Komt daarmee ook de menselijke morele verantwoordelijkheid niet op losse schroeven te staan? In deze lezing willen we nagaan hoe recht te doen aan zowel de neurowetenschappelijke als de theologisch-filosofische inzichten omtrent ziel, vrijheid en moraliteit. De ziel in religieus, theologisch perspectief
Datum: 22 maart 2018, 19.30 uur Een ‘bezield verhaal, ‘leven in een bezield verband’, ‘met heel zijn ziel en zaligheid’, het ‘ontzielde lichaam’. Haarfijn weten we, wat ermee bedoeld wordt. En toch, op het moment dat we vragen naar wat de ziel dan is, gaat het als met het bekende antwoord van Augustinus op de vraag: wat is tijd? Zolang niemand het vraagt, weet ik het wel. Maar als ik op deze vraag antwoord moet geven, weet ik het niet meer. Kunnen we überhaupt het mysterie van de ziel doorgronden? Of kunnen we haar hoogstens beamen maar blijft een volledig inzicht in deze principieel buiten ons bereik? En als dat het geval is, wat betekent dit dan, ook in het licht van de stelling van sommige neurowetenschappers dat wij ons brein zouden zijn? Algemene informatie
AlbertinumgenootschapWebsite: www.albertinumgenootschap.nl Alle berichten uit 2025Eerdere jaren20242023 2022 2021 2020 2019 2018 2017 2016 2015 2014 2013 2012 2011 2010 |